Beginnerstips voor Pottenbakken: Alles Wat Je Moet Weten

Pottenbakken is een tijdloze kunstvorm die mensen al eeuwenlang fascineert. Of je nu een beginner bent die net begint met het verkennen van klei, of een enthousiaste hobbyist die zijn vaardigheden wil verbeteren, deze blog biedt je de essentiële tips die je nodig hebt om succesvol te starten met pottenbakken.

Zelf ben ik nog niet zo lang bezig met keramiek. Het pottenbakken heeft mijn enthousiasme en energie goed te pakken. Juist omdat ik nog half in het begin sta wil ik nu deze blog schrijven. Alles is nu nog vers qua ervaringen, materialen en tips.

Waarom Pottenbakken?

Pottenbakken biedt niet alleen een creatieve uitlaatklep, maar ook de mogelijkheid om unieke, handgemaakte items te maken die een persoonlijk tintje aan je huis kunnen geven. Van handgemaakte kopjes en borden tot decoratieve vazen en schalen, de mogelijkheden zijn eindeloos. Naast dat het kunst voor eigen huis is, is het een fijne manier om tot rust te komen, of lekker even alleen te prutsen. Laten we beginnen met de basis!

1. Kies de Juiste Klei

De eerste stap in je pottenbakkersreis is het kiezen van de juiste klei. Er zijn verschillende soorten klei, elk met zijn eigen kenmerken en toepassingen:

• Steengoed: Dit is een populaire keuze voor beginners vanwege zijn duurzaamheid en veelzijdigheid. Steengoed klei is geschikt voor zowel serviesgoed als decoratieve stukken en kan hoge temperaturen weerstaan. Met een hoge stook en de juiste glazuur kun je hier veilig uit drinken en eten. Ook overleefd het de vaatwasser, wel zo gemakkelijk.

• Aardewerk: Deze klei is zachter en poreuzer dan steengoed, waardoor het ideaal is voor het maken van decoratieve voorwerpen en tuinpotten. Aardewerk heeft een lagere baktemperatuur en kan prachtige, warme tinten geven. Je kunt met de bijbehorende glazuur en stooktemperatuur hier niet uit eten of drinken.

• Porselein: Porselein is bekend om zijn fijne, delicate structuur en is ideaal voor sierlijke, gedetailleerde stukken. Het is iets moeilijker om mee te werken, maar het eindresultaat is vaak de moeite waard. Persoonlijk zou ik deze kleisoort niet aanraden voor beginners, omdat andere klei soorten zoals ‘254’ (met een klein beetje chamotte) een stuk meer vergeeflijk is tijdens je leerproces.

Het wedgen (walsen/walken) van klei is ook een vaardigheid die je moet leren. Hier ben ik zwarte en witte klei samen aan het mengen door middel van een ramshoofd-techniek.

2. Investeer in Basisgereedschap

Om te beginnen met pottenbakken, heb je niet veel ingewikkeld gereedschap nodig, maar een paar basisitems kunnen je helpen om je creaties tot leven te brengen:

• Pottenbakkerswiel: Dit is essentieel als je wilt werken met symmetrische vormen. Kies een model dat geschikt is voor beginners, zodat je gemakkelijk kunt oefenen met draaien. Ik ben begonnen met een schijfje van Vevor van slechts 150 euro. In tegenstelling tot een duurdere, professionele Shimpo draaischijf kan de Vevor geen kilo’s klei hanteren. Maar als beginner kun je dat waarschijnlijk toch al niet. Mocht je wel zo’n natuurtalent blijken, dan help ik je graag de techniek in goede banen te geleiden. Algoed, het stigma om de dure hobby kunnen we breken: het hoeft allemaal niet met de topmerken te beginnen.

• Klei gereedschap: Basisgereedschap zoals mirettes, houten spatels en sponsjes zijn handig voor het vormen en gladstrijken van je stukken. Vaak krijg je bij je draaischijf het een en ander aan essentiële tools; denk hierbij aan snijtouw en afwerk gereedschap. Het mooie aan keramiek is dat je ook een hoop zelf kan doen. Ik heb een extruder van een oude kitspuit gemaakt en tal andere stukken van hout, plastic of oud papier.

• Schuurpapier, emmers, enzovoorts: Voor het gladmaken van je creaties na het bakken, zodat ze perfect afgewerkt zijn. Emmers voor het bewaren van pakken klei die al geopend zijn, of je hompjes die je wilt gaan gooien op het wiel. Of misschien vind je glazuren direct al interessant en wil je poeders mixen of spannende dingen proberen. Ik heb inmiddels een bucketload aan emmers (ha ha).

3. Leer de Basisvormen

Voordat je aan ingewikkelde projecten begint, is het belangrijk om te oefenen met basisvormen. Begin met eenvoudige objecten zoals cilinders en schalen. Dit helpt je om vertrouwd te raken met het proces van het centreren van klei op het wiel en het trekken van de klei naar boven om de gewenste vorm te creëren. Mijn grootste tip in het begin is om niet voor resultaat te werken. Geniet van het proces.

Het begin zal je trager zijn met centreren of je klei omhoog trekken. Uiteindelijk wordt elk stuk van het proces sneller. Na het centreren van je hompje klei, het maken van een gat en het verbreden van de massa, wil je de klei op gaan trekken. Probeer met verschillende hoeveelheden klei (100 gram, 200/300/500 bijvoorbeeld) dit te doen. Ga dan zo veel mogelijk rechte cilinders maken. Als je denkt dat je tevreden bent met het resultaat, pak je je snijtouw en snij je verticaal je werk door. Het doet even pijn, maar zo zie je goed of de klei evenredig verdeeld is over de lengte van de klei. Dat is het resultaat wat je uiteindelijk in elk werkstuk wilt terugzien.

4. Glazuren en Afwerking

Glazuren geeft je stukken een unieke uitstraling en beschermt ze bovendien tegen schade en vlekken. Experimenteer met verschillende glazuren om te zien welke kleuren en effecten je mooi vindt. Vergeet niet om altijd een teststukje te maken voordat je het op je uiteindelijke creatie toepast.

De wereld van glazuur is immens. Wanneer je begint met keramiek of pottenbakken, is alles al heel veel. Mijn advies voor het begin is daarom met kwastglazuren te werken. Dit zijn potjes die je kunt kopen in je keramiekwinkel of webshops, waar de testjes gemaakt zijn. Dan weet je ongeveer hoe je glazuur uit de verf komt. Bovenal bespaart het je onmogelijk veel onderzoek in grondstoffen, glazuren, stooktemperaturen en nog veel meer andere randzaken.

5. Geduld en Oefening

Pottenbakken is een ambacht dat geduld en regelmatige oefening vereist. Wees niet ontmoedigd als je eerste pogingen niet perfect zijn. Met elke sessie zul je je vaardigheden verbeteren en meer vertrouwen krijgen in je capaciteiten. Ik ervaarde na lange dagen oefenen, met sessies van soms wel 6/7 uur achter elkaar, dat rust ook belangrijk is. Als je moe, niet geconcentreerd of ongeduldig met je klei om gaat kun je een zelfde werking verwachting. Heb vertrouwen in je kunnen, het komt uiteindelijk! Mocht het je dan toch te langzaam gaan, kun je bij mij eens een workshop volgen.

De Voordelen van Pottenbakken Workshops

Als je wilt leren pottenbakken in een begeleide omgeving, overweeg dan om deel te nemen aan een workshop. Bij Paterpottery bieden we workshops aan voor alle niveaus, van beginners tot gevorderden. In onze workshops leer je de basisprincipes van pottenbakken, inclusief het werken met de draaischijf, het aanbrengen van glazuren en het bakken van je creaties. Onder begeleiding van een ervaren instructeur krijg je de kans om te experimenteren en je creativiteit de vrije loop te laten.

Conclusie

Pottenbakken is een lonende en meditatieve kunstvorm die je in staat stelt om unieke, persoonlijke stukken te creëren. Met de juiste klei, gereedschap en technieken kun je al snel prachtige handgemaakte items maken. Of je nu kiest voor een workshop of zelfstandig aan de slag gaat, onthoud dat plezier en experimenteren de sleutel zijn tot succes in pottenbakken.

Heb je vragen of wil je je inschrijven voor een workshop? Bezoek onze website of neem contact met ons op voor meer informatie. We kijken ernaar uit om je te helpen je pottenbakkersvaardigheden te ontwikkelen!