Testtegels Maken: een gids voor jouw glazuren

Pottenbakken is een kunstvorm die veel creativiteit en technische vaardigheid vereist. Een van de sleutels tot succes is het correct gebruik van glazuur, wat je keramische stukken zowel beschermt als mooi maakt. Maar voordat je je meesterwerk glazuurt, is het essentieel om testtegels te maken. Testtegels helpen je te begrijpen hoe verschillende glazuren reageren op klei en hitte. In deze blog bespreken we waarom testtegels belangrijk zijn en hoe je ze kunt maken.

Waarom Testtegels?

1. Glazuurproeven: Testtegels zijn kleine stukjes klei die je kunt gebruiken om verschillende glazuren en hun effecten te testen. Omdat het resultaat van glazuren sterk kan variëren afhankelijk van de kleisoort, de dikte van het glazuur en de temperatuur van het bakken, geven testtegels je de mogelijkheid om te experimenteren zonder je volledige stuk te riskeren.

2. Kostenbesparing: Glazuur en klei kunnen duur zijn. Door testtegels te maken, voorkom je verspilling van materialen en bespaar je kosten, omdat je het beste glazuur voor je project kunt identificeren zonder grote hoeveelheden te gebruiken.

3. Documentatie: Door systematisch te werken en resultaten bij te houden, creëer je een waardevolle bibliotheek van testresultaten. Dit maakt het gemakkelijker om in de toekomst een glazuur te kiezen dat de gewenste effecten heeft. Vooral bij het zelf aanmaken of mengen van grondstoffen om tot een glazuur te komen, is het erg belangrijk de scheikundige samenstelling te weten. Als je later je glazuur opnieuw wilt maken, of wilt verfijnen, heb je deze informatie zeker nodig.

4. Werking: Sommige glazuren lopen uit, druipen af of hebben andere effecten op reliëf of gladde oppervlakten. Met je eigen test tegels krijg je een assortiment aan resultaten en kun je de beste keuze maken voor je nieuwe werkstuk.

Hoe Maak Je Testtegels?

1. Kies de Juiste Klei: Gebruik dezelfde klei als je voor je uiteindelijke project wilt gebruiken. Hierdoor krijg je het meest nauwkeurige beeld van hoe het glazuur eruit zal zien op je stuk. Gebruik je donkere klei dan slaat een transparant glazuur bijvoorbeeld geheel anders uit dan op een blanke klei.

2. Maak de Tegels: Rol de klei uit tot een gelijkmatige dikte van ongeveer 0,5 cm. Snijd de klei in kleine rechthoekige of vierkante tegels. Zorg ervoor dat de tegels groot genoeg zijn om het glazuur goed te kunnen zien, maar niet te groot zodat ze veel klei verbruiken. Wil je wat sneller je test tegels maken? Gebruik dan je pottenbakkersschijf. Begin met centreren, maak een gat en trek je klei naar buiten. Je maakt een soort tulband cake. Zorg dat de tulband een voetje heeft, een verbreding aan de onderkant zowel binnen als buiten de ring. Zo kun je je testtegels staand afbakken en krijg je een beter beeld van hoe je glazuur druipt of loopt op je staande werkstukken, zoals bijvoorbeeld een kopje.

Tip: zorg voor reliëf in je tulband. Gebruik je vingers of een houten rim tool om groeven en bulten te veroorzaken. Sommige glazuren trekken anders in groeven.

3. Bak de Tegels: Bak de testtegels in je oven tot de juiste biskuittemperatuur (meestal rond de 950 °C, afhankelijk van je kleisoort). Dit maakt de tegels klaar om te worden geglazuurd.

4. Glazuurproeven: Breng verschillende glazuren aan op de gebakken tegels. Je kunt ook verschillende technieken gebruiken, zoals dompelen, spuiten of aanbrengen met een penseel, om te zien hoe het glazuur zich gedraagt. Vooral bij kwastglazuur zou ik adviseren om twee tegels per glazuur te maken. Op de ene kwast je 2 lagen en op de andere bijvoorbeeld 4 lagen. Ook deze dekking heeft compleet andere uitkomsten.

5. Definitief Bakken: Bak de geglazuurde tegels opnieuw op de temperatuur die je voor je project wilt gebruiken. Dit is meestal een hogere temperatuur dan de eerste bak, variërend van 1200 tot 1300 °C, afhankelijk van het glazuur en je klei.

Groen glazuur, transparant glazuur, druipers, reliëf: alles geeft een ander resultaat. En dan is er altijd nog de zogenaamde ‘kiln gods’ die invloed hebben op je werk. Je testtegels geven een goed beeld maar er is nooit een één op één garantie dat je glazuur hetzelfde uitpakt. Dit heeft te maken met dingen zoals omgevingstemperatuur, je oven, je pendeltijd op maximale smelttemperatuur, en nog vele andere factoren.

Tips voor Succesvolle Testtegels

• Label je Tegels: Schrijf met een keramische pen/potlood of naald de naam of code van het glazuur op de tegel voordat je deze bakt. Zo kun je altijd zien welk glazuur je hebt gebruikt. Je kunt bij het maken van testtegels al de naam of nummer etsen met de needle tool (naald), doe dit voor je de tegel biscuit afbakt.

• Experimenteer met Combinaties: Probeer glazuren over elkaar heen te gebruiken om unieke effecten te creëren. Vooral als je een glazuur koopt waar je toch niet zo tevreden mee bent, die kun je opofferen door het aan te mengen met andere (resten) glazuren.

• Documenteer je Resultaten: Houd een notitieboek bij met foto's en aantekeningen over de resultaten van je testtegels. Je kunt je testtegels ook voorzien van een gaatje met een boor of gatenprikker voordat je ze biscuit afbakt. Dan kun je daarna al je tegels aan de wand of plank ophangen. Als je dit vaak genoeg doet, wordt je assortiment een soort winkel afdeling.

Conclusie

Het maken van testtegels is een cruciale stap in het pottenbakproces die je helpt om het beste uit je glazuren te halen. Door te experimenteren en je resultaten bij te houden, kun je vertrouwen opbouwen in je keuzes en uiteindelijk meer succes behalen met je keramische projecten. Of je nu een beginner bent of een ervaren pottenbakker, testtegels zijn een waardevol hulpmiddel om je artistieke visie tot leven te brengen.